Ağız kanseri, ağız içinde, diş etlerinde, dilde, damakta veya ağız tabanında gelişebilen kanser türlerinden biridir. Baş ve boyun kanserlerinin bir parçası olan ağız kanseri, çoğu zaman ilerlemeden önce fark edilebilir. Erken teşhis hayat kurtarıcı olabilir, bu yüzden ağız kanserinin belirtilerine dikkat etmek önemlidir.

Ağız Kanseri Neden Oluşur?

Ağız kanseri genellikle ağızda bulunan hücrelerin genetik yapısındaki değişiklikler sonucu gelişir. Bu değişiklikler, hücrelerin kontrolsüz şekilde büyümesine ve çoğalmasına neden olur. Çoğu zaman, bu kanser türü squamous hücrelerinden (yassı epitel hücreleri) kaynaklanır, bu yüzden “squamous hücreli ağız kanseri” olarak da adlandırılır.

Ağız kanserinin başlıca risk faktörleri şunlardır:

• Sigara ve alkol kullanımı: Sigara içmek ve aşırı alkol tüketimi, ağız kanseri riskini büyük ölçüde artıran en önemli faktörlerdir.
• HPV (Human Papilloma Virus) enfeksiyonları: Özellikle ağız içinde oral seksle bulaşabilen HPV virüsü, kanser riskini artırabilir.
• Ağız hijyeninin kötü olması: Diş etleri hastalıkları, diş çürükleri ve ağız temizliğinin yetersiz olması kanser riskini artırabilir.
• Düşük bağışıklık sistemi: Zayıf bağışıklık sistemi olan bireylerde kanser gelişme riski daha yüksektir.
• Genetik faktörler: Ailede ağız kanseri geçmişi bulunanlar daha yüksek risk altındadır.

Ağız Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Ağız kanserinin belirtileri başlangıçta hafif olabilir, bu yüzden erken evrelerinde fark edilmesi zor olabilir. Ancak, aşağıdaki belirtiler görüldüğünde bir doktora başvurmak önemlidir:

1. Ağızda Yaralar: Ağız içinde, dudaklarda veya dilde iyileşmeyen, kanayan, beyaz veya kırmızı lekelere rastlanabilir. Bu yaralar, birkaç hafta boyunca geçmezse dikkat edilmesi gereken bir işarettir.
   • Örnek: 45 yaşındaki bir birey, alt dudaklarında bir yara fark etti. İlk başta önemsemedi, ancak 2 hafta boyunca geçmeyince doktora başvurdu ve ağız kanseri tanısı aldı.
2. Ağrı veya Rahatsızlık: Ağız kanseri, ağız içinde veya boğazda ağrıya neden olabilir. Özellikle çiğneme, yutkunma veya konuşma sırasında bu ağrılar daha belirgin hale gelebilir.
   • Örnek: 50 yaşındaki bir erkek, yemek yerken sürekli ağrı hissetmeye başladı ve yutkunmada zorlanıyordu. Şiddetli ağrı geçmediği için diş hekimine başvurdu ve ağız kanseri tespit edildi.
3. Beyaz veya Kırmızı Lekeler: Ağız içinde beyaz, krem renginde ya da kırmızı lekeler meydana gelebilir. Bu lekeler genellikle kanserin erken işaretleri olabilir.
   • Örnek: 35 yaşındaki bir kadın, ağzının içinde beyaz lekeler fark etti. Bu lekeler zamanla büyüdü ve kanama başladı. Yapılan biyopsi sonucu ağız kanseri teşhisi kondu.
4. Şişlik veya Sertlik: Ağız içinde veya boyunda şişlikler, diş etlerinde sertlik veya şişlik fark edilebilir. Bu durum, kanserli hücrelerin büyüdüğünü ve çevre dokuları etkilediğini gösterebilir.
   • Örnek: 60 yaşındaki bir birey, boynunda bir şişlik fark etti. Şişlik zamanla büyüdü, dişlerinde de ağrı başladı. Yapılan tetkiklerle ağız kanseri tespit edildi.
5. Ses Değişiklikleri ve Yutma Zorluğu: Kanserli bölge, ses tellerini etkileyebilir. Ses kısıklığı, boğuk bir ses veya yutkunmada zorluk gibi belirtiler ağız kanserinin işaretleri olabilir.
   • Örnek: 55 yaşındaki bir adam, sesinde bir değişiklik fark etti. Konuşurken boğuk sesler çıkmaya başladı. Durumun birkaç hafta boyunca düzelmemesi üzerine doktora başvurdu ve kanser teşhisi kondu.
6. Ağız Kokusu: Sürekli kötü ağız kokusu (halitoz) veya ağızda metalik bir tat, ağız kanserinin belirtisi olabilir.
   • Örnek: 40 yaşındaki bir kadının ağız kokusu şiddetli şekilde arttı. Aynı zamanda yemek yerken zorluk yaşadı. Diş hekimine gitmesi üzerine kanser tespit edildi.

Ağız Kanserinin Teşhisi

Ağız kanseri, genellikle diş hekimleri veya kulak burun boğaz (KBB) uzmanları tarafından teşhis edilir. Doktorlar, ağız içindeki yaraları, şişlikleri veya lekelere bakarak ilk değerlendirmeyi yapabilir. Teşhisi doğrulamak için, genellikle biyopsi yapılır. Biyopsi ile alınan doku örnekleri laboratuvara gönderilir ve kanser hücrelerinin varlığı incelenir.

Ağız Kanseri Tedavisi

Ağız kanserinin tedavisi, kanserin evresine, yayılma durumuna ve hastanın genel sağlık durumuna göre değişir. Tedavi seçenekleri şunları içerebilir:

• Cerrahi müdahale: Kanserli dokunun cerrahi olarak çıkarılması.
• Radyoterapi: Kanser hücrelerini öldürmek için yüksek enerjili ışınlar kullanılır.
• Kemoterapi: Kanser hücrelerinin büyümesini engellemek için ilaçlar kullanılır.
• Targeted terapi: Kanser hücrelerinin spesifik özelliklerine yönelik tedavi uygulanır.

Ağız kanseri, erken teşhis edildiğinde tedavi edilebilen bir kanser türüdür. Ağızda oluşan yaralar, şişlikler, ağrılar ve diğer belirtiler dikkatle izlenmelidir. Sigara ve alkol kullanımı gibi risk faktörlerinden kaçınmak, ağız hijyenine özen göstermek ve düzenli doktor kontrolleri, ağız kanserini önlemek için alınabilecek önemli tedbirlerdir. Erken tanı ile yaşam kalitesinin korunması mümkündür.