Kadınların jinekolojik sağlıklarıyla ilgili fark ettikleri her değişiklik oldukça önemlidir. Bunlardan biri de rahim bölgesinde, özellikle alt karında ele gelen sertlik veya şişlik hissidir. Her ne kadar ilk anda korkutucu gelse de bu durumun altında yatan nedenler çok çeşitli olabilir ve çoğu zaman iyi huyludur. Ancak dikkate alınması gereken bazı ciddi durumlar da olabilir.
Peki, rahimde ele gelen sertlik ve şişlik ne anlama gelir? Hangi hastalıklara işaret eder ve nasıl tedavi edilir? Gelin tüm detaylarıyla inceleyelim.
Rahimde Sertlik ve Şişlik Hissi Nedir?
Rahim, kadın üreme sisteminin merkezi organıdır ve pelvis (leğen kemiği) içinde yer alır. Normalde elle dışarıdan hissedilmez. Ancak bazı durumlarda rahimde ya da çevresinde gelişen kitle, tümör, kist veya yapısal değişiklikler nedeniyle bu bölgedeki dokular sertleşmiş, şişmiş ya da büyümüş gibi hissedilebilir.
Bu hissiyat bazen doktor muayenesinde fark edilirken, bazı kadınlar alt karın bölgesinde eline gelen bir “topak” ya da “şişlik” hissiyle doktora başvurur.
Rahimde Sertlik ve Şişlik Neden Olur?
Rahimde veya çevresindeki dokularda ele gelen sertlik ve şişlik pek çok farklı nedenden kaynaklanabilir. İşte en yaygın nedenler:
1. Myom (Rahim Miyomu)
Rahimde en sık görülen iyi huylu tümörlerdir. Kas dokusundan gelişirler ve genellikle yuvarlak, sert, hareketli kitleler şeklinde hissedilir.
20-50 yaş arası kadınlarda çok yaygındır.
Adet düzensizlikleri, karın şişliği, baskı hissi yapabilir.
Örnek: 36 yaşındaki Zeynep Hanım, “karın altımda elime top gibi bir şey geliyor” şikâyetiyle doktora başvurdu. Yapılan ultrason sonucunda rahim duvarında 5 cm’lik bir miyom tespit edildi.
2. Over (Yumurtalık) Kistleri
Yumurtalıklarda oluşan sıvı dolu keseciklerdir. Büyük boyutlara ulaşmaları durumunda, alt karında şişlik ve sertlik hissine neden olabilir.
Genellikle iyi huyludur.
Büyük kistler, çevre organlara baskı yapabilir.
3. Adenomyozis
Rahim iç tabakasının (endometriyum) rahim kas dokusuna gömülmesiyle oluşur. Bu durumda rahim büyür ve sertleşir.
Ağrılı adet, yoğun kanama ve pelvik ağrı yapabilir.
Elle muayenede rahim “daha büyük ve sert” hissedilir.
4. Gebelik (Özellikle Erken Dönemlerde)
Bazen hamilelikte rahmin büyümeye başlamasıyla birlikte alt karında ele gelen yuvarlak bir kitle hissedilebilir. İlk hamileliklerde daha çok fark edilir.
Uyarı: Gebelik düşüncesi olanlar bu durumda gebelik testi yaptırmalıdır.
5. Tümöral Oluşumlar (Nadir Durumlar)
Nadir de olsa rahim, yumurtalık ya da çevre dokularda gelişen kötü huylu tümörler de ele gelen sertlik yapabilir.
Genellikle hızlı büyür.
Ağrı, kilo kaybı, iştahsızlık gibi sistemik belirtiler eşlik edebilir.
Rahimde Sertlik ve Şişliğin Diğer Belirtileri
Ele gelen kitleye şu belirtiler eşlik ediyorsa doktora başvurmak gerekir:
Adet düzensizlikleri
Karın altı ağrısı veya baskı hissi
Cinsel ilişki sırasında ağrı
Sık idrara çıkma (kitle mesaneye baskı yapıyorsa)
Kabızlık (bağırsaklara baskı varsa)
Anormal vajinal kanama
Tanı Nasıl Konur?
Rahimdeki sertlik ya da şişliğin nedenini belirlemek için genellikle şu yöntemler kullanılır:
Jinekolojik muayene: Elle yapılan ilk değerlendirmede rahim büyüklüğü, hareketliliği değerlendirilir.
Ultrasonografi: Rahimde ya da yumurtalıkta kitle olup olmadığı görüntülenir.
MR (Manyetik Rezonans): Miyom, adenomyozis gibi durumlarda detaylı doku incelemesi yapılabilir.
Kan testleri: CA-125 gibi tümör belirteçleri, yumurtalık kistleri veya şüpheli durumlarda değerlendirilir.
Gebelik testi: Gerekirse dış gebelik gibi olasılıklar dışlanır.
Rahimde Sertlik ve Şişlik Nasıl Tedavi Edilir?
Tedavi tamamen altta yatan nedene göre planlanır:
1. Miyom Tedavisi
İzlem: Küçük ve semptomsuz miyomlar izlenebilir.
İlaç tedavisi: Kanamayı azaltan veya miyomu küçülten ilaçlar kullanılabilir.
Cerrahi:
Miyomektomi (miyomun alınması)
Histerektomi (rahmin alınması – ciddi vakalarda)
2. Yumurtalık Kisti Tedavisi
Küçük ve fonksiyonel kistler genellikle kendiliğinden kaybolur.
Büyük ya da komplike kistler cerrahiyle çıkarılabilir.
3. Adenomyozis Tedavisi
Hormonal tedaviler (doğum kontrol hapları, hormonlu spiral)
Şiddetli vakalarda rahmin alınması gerekebilir.
4. Kötü Huylu Tümörlerde Tedavi
Onkolojik cerrahi
Kemoterapi ve/veya radyoterapi
Ne Zaman Doktora Başvurmalısınız?
Şu belirtilerden biri varsa, vakit kaybetmeden kadın hastalıkları uzmanına görünmeniz önemlidir:
Karında büyüme ya da ele gelen kitle
Düzensiz, aşırı veya ağrılı adetler
Cinsel ilişkide ağrı
Kilo kaybı, halsizlik
Karında ani ve şiddetli ağrı
Her Sertlik Tehlikeli Değildir Ama İhmal Edilmemelidir
Rahimde ele gelen sertlik ya da şişlik, çoğu zaman iyi huylu nedenlere bağlıdır. Ancak kesin teşhis için mutlaka jinekolojik değerlendirme gerekir. Unutmayın, vücudunuz size bir şeyler anlatıyor olabilir. O sesi duymak ve harekete geçmek sağlıklı bir geleceğin anahtarıdır.
Sağlığınızı ertelemeyin. Vücudunuzu tanıyın ve değişiklikleri ciddiye alın.
