Gebelikte çeşitli rahatsızlıklarla karşı karşıya bağlıdır. Ne var ki kimi belirtileri ciddiye alma-
kalabilirsiniz. Bunların çoğu normaldir; lı ve doktorunuza bildirmelisiniz. Özellikle
gebelikteki hormon değişikliklerine ya da 38. sayfada, çerçeve içinde sıralanan sorunlarla
gebelikte vücudunuzun fazlaca yüklenmesine karşılaşırsanız, hiç zaman yitirmeyin.
| YAKINMA | BELİRTİLER | ÖNLEMLER |
| Dişeti kanaması 12 3 Gebelikte dişetleri yumuşar ve daha kolay kanar; iltihaplanabilir. Bu da diş taşlarına, dişeti hastalıklarına ve çürüklere yol açar. | Özellikle dişleri fırçalarken, dişetlerinde kanama. | ★ Yemeklerden sonra dişlerinizi, diş ipiyle aralannı da temizleyerek fırçalayın. * Diş doktorunuzu görün. Röntgen gerektiren muayene ve genel anestezi gerektiren tedavilerden kaçının. |
| Nefes darlığı 3 Gebeliğin sonlarında irileşmiş olan bebek, diyaframa bası yapar, bu da soluk alıp vermenizi zorlaştırabilir. Bu sorun bebeğin başının aşağılara indiği son ayda genellikle kaybolur. Kansızlık da nefes darlığı yapabilir. | İş yaparken, giderek konuşurken soluk soluğa kalma. | * Her fırsatta dinlenin. * Soluğunuz kesildiğinde oturacak yer bulamazsanız çömelin. * Geceleri yastığınızı yükseltebilirsiniz. * Bu durum sizi çok rahatsız ediyorsa doktorunuza danışın. |
| Peklik 12 3 1 Gebelik hormonu olan projesteron, 1 bağırsak kaslarını gevşeterek bağırsakların çalışmasını yavaşlatır. Bu da kabızlığa ortam hazırlar. | Olağandan seyrek tuvalete çıkma, dışkının sert ve kuru olması. | * Lif açısından zengin besinler alın, bol su için. Her gerektiğinde beklemeden tuvalete gidin. ★ Düzenli jimnastik yapın. * Verilen demir ilaçlanın tok karnına, bol sıvıyla alın. ★ Müshil ilaçlarından kaçının. Şifalı otlardan papatya, rezene ve zencefil durumunuzu rahatlatabilir. |
| Kramp 3 Kalsiyum eksikliğinden dolayı kramplar görülebilir. | Baldır ve ayaklarda, çoğunlukla geceleri sancılı kasılmalar. Bacaklar gergin, ayak parmaklan bükülüyken kramp daha sık görülür. | ★ Kraınp oluşan yere ovarak masaj yapın. ★ Ağrı geçtiğinde kan dolaşımını arttırmak için birkaç dakika yürüyün. ★ Doktorunuz kalsiyum ya da I) vitamini verebilir. Siz de kalsiyum içerimi zengin besinleri bol tüketin, sarılmaktan kaçınmayın. |
| Bayılma duygusu 1 3 Gebelikte tansiyonunuz normalden düşük olacağından sık sık kendinizi bayılacakmış gibi hissedebilir, fenalık geçirebilirsiniz. | Baş dönmesi, denge yitimi, oturma ya da uzanma gereksinimi duyma. | * Uzun süre ayakta kalmayın. * Birdenbire halsizlik hissettiğinizde oturun ve kendinizi daha iyi hissedinceye dek babınızı dizlerinizin arasına yerleştirin. * Sıcak banyodan ya da yataktan birdenbire çıkmayın. Sırtüstü yatıyorsanız oııce yan dönün. |
| YAKINMA | BELİRTİLER | ÖNLEMLER |
| Sık idrara çıkma 1 3 Rahmin idrar torbasına basısıyla oluşan bu sorun genellikle gebeliğin ortalarında kaybolur. | Olağandan daha sık idrara gitme isteği. | ★ Geceleri tuvalete kalkmnk size zor geliyorsa, akşamları daha az su için. ★ İdrar yaparken yanma duyarsanız, doktorunuza başvurun; idrar yolu iltihabından kaynaklanıyor olabilir. |
| Mide yanması 3 Gebelikte, mide girişinde bulunan kapak hormon değişiklikleri yüzünden gevşer, böylece mide asidi yemek borusuna kaçabilir. | Göğsün orta yerinde güçlü bir yanma. | ★ Ağır yemeklerden, baharat ve kızartmalardan kaçının. ★ Geceleri ılık siit içmeyi deneyin, ayrıca yatakta başınızı yüksek tutun. ★ Doktorunuza mide asidini giderici ilaç sorun. ★ Papatya ve naııe çayları iyi gelebilir. |
| İdrar kaçırma 3 idrar yollarındaki kasların zayıflamasına bağlıdır (bak. s. 45). Aynca bebeğin büyüdükçe idrar torbasına bası yapması da bunda rol oynar. | Gülerken, koşarken, öksürürken ya da hapşırınca idrar kaçırma. | ★ Sık sık tuvalete gidin. | Alt idrar yolu kaslarını çalıştıracak egzersizler yapın. ★ Peklikten ve ağır kaldırmaktan sakının. |
| Sabah bulantıları 1 Genellikle gebeliğin ilk belirtisidir. Günün herhangi bir anında görülebilir. Yorgunluk, bulantıyı ve etkilerini arttırır. 12. haftadan sonra azalır, ancak kimileyin yinelendiği de görülür. | Sigara dumanı ve belirli yemeklerin yol açtığı tiksinme ve kusma isteği. Birçok kadın bunun her gün, günün belirli bir saatinde olduğunu gözlemlemiştir. | ★ Sabahlan yataktan kalkmadan önce bir parça peksimet atıştırın. ★ Bulantı veren yiyecek ve kokulardan uzak durun. ★ Gün boyunca sık sık, ama azar azar yiyin. ★ Demli zencefil ya da papatya çayı için. |
| Hemoroit (Basur) 2 3 Bebek başının makat çevresindeki damarlara yaptığı bası nedeniyle buradaki kan dolaşınn bozulur ve damarlar dolgunlaşır. Hafif şiddetteki hemoroitler bebek doğduktan sonra kaybolur. Tedavi gerekmeyebilir. | Tuvalete çıktığınızda kaşıntı, ağrı, sancı ve kimi zaman kanama. | ★ Kabız olmamaya dikkat edin. ★ Uzun süre ayakta kalmamaya çalışın. ★ Dondurulmuş bezelye tanelerini bir naylon torbaya doldurup ağzım bağlayarak yapacağınız buz torbasını koyarak hemoroitteki kaşıntıyı hafifletebilirsiniz. ★ Hemoroit sürerse doktorunuz ilaç verebilir. |
| İsilik 3 Bu yakınma daha çok şişman ve çok terleyen gebelerde görülür. Hormon değişikliklerinden kaynaklanabilir. | Göğüs altı ve kasık gibi daha çok terleyen, derinin kıvrımlı bölgelerinde kızarıklık, kaşıntı. | ★ Bu bölgeleri sık sık yıkayıp iyice kurulayın. Sağlığa uygun, doğal sabunlar kullanın. ★ Bol ve pamuklu giysiler giyin. ★ Cilt bakımı için losyon kullanabilirsiniz. |
| Uyumada güçlük 12 3 Bebek tekmelediği, sık sık idrara çıkıldığı ya da büyüyen karın nedeniyle yatakta rahatsız yatıldığı için uyku düzeninde bozulmalar olabilir. Doktorunuz uyku hapı vermekte isteksiz davranacaktır. | Uykuya dalarken ya da uyandıktan sonra yeniden uyumakta güçlük. Kimi kadınlar doğum ya da bebekle ilgili korkutucu düşler görür. Düşler sizi kaygılandırmasın; gerçeği yansıtmazlar. | ★ Gevşeme egzersizleri, okuma ya da yatmadan önce ılık bir banyo yararlıdır. ★ Yataktaki en rahat konumu bulmak için yastık kullanabilirsiniz.Yan yatıyorsanız kalçalarınızı bir yastıkla destekleyin. ★ Yatmadan önce bir bardak ılık suya biraz bal ve elma sirkesi karıştırarak için. |
| Mide yanması ve uykusuzluk Yastıldannızı sırtınızı dayayarak oturacağınız biçimde düzenlemek bu yakınmalara iyi gelecektir | ■ n Sabah bulantıları Bulantı ve kusmalara karşı kızarmış ekmek meyve yemek iyi gelir. Zencefilli bisküvi da yararlıdır | |
| YAKINMA | BELİRTİLER | ÖNLEMLER |
| Gebelik çatlakları 2 3 Gebelikte deriniz çok gerildiğinden ciltte çatlaklar belirebilir. Aşın kilo alma da buna neden olabilir. Gebelik çatlaklan ender olarak bütünüyle geçer, genellikle incecik gümüşsü çizgilere dönüşürler. | Göbekte, kasıklarda, memelerde kırmızı renkte çatlaklar. | ★ Hızla kilo almaktan kaçının. ★ Cilde nemlendirici sürmek yararlı olabilir, ancak krem ve merhemler çatlaklann kapanmasında işe yaramazlar. ★ Taşıyıcı (seyreltici) yağ içine kanştınlmış lavanta ve portakal çiçeği esanslanyla hafif hafif masaj yapın. |
| Terleme 2 3 Hormon değişiklikleri ve gebelikte cilde yönelik kan akımının artışı nedeniyle görülür. | Ufak tefek işleri yaparken bile terleme, gece uykudan ter içinde uyanma. | ★ Geniş, pamuklu giysiler giyin.Yapay elyaftan yapılma giysilerden kaçının. ★ Bol su için. ★ Gece pencereyi açık bırakabilirsiniz. |
| Parmak ve bileklerde şişme 3 Gebelikte özellikle bacaklarda biraz şişme (ödem) normaldir. Bunun nedeni vücudun fazladan su tutmasıdır. Korkulacak bir durum değildir. | Özellikle sıcak havalarda, akşamları ayak bileklerinde şişlik. Ağrı ve rahatsızlığa yol açmaz. Sabahlan el parmaklarınızın şiştiğini, yüzüklerinizi takamadığınızı fark edersiniz. | ★ Sık sık dinlenin; bunu yaparken bacaklannızı yükseğe kaldınn. ★ Hafif egzersizler yapın. Ellerinizi başınızın üzerine tutup parmaklannızı büküp açın. ★ Preeklampsi (bak. s. 38) araştınlması için doktorunuza başvurun. |
| Mantar 12 3 Gebelikteki hormonal değişiklikler vajinal mantara yakalanmayı kolaylaştırır. Bu durumda, bebek doğmadan önce tedavi görmeniz gerekebilir, çünkü bebekte pamukçuk oluşturma riski yüksektir. Sabunla yıkama sorunu geçirmez, ağırlaştırır. | Vajinada peynir kesiği kıvamında beyaz akıntı ve şiddetli kaşıntı. İdrara çıkma sırasında yanma da görülebilir. | ★ Vajinayı yıkarken sabun kullanmayın. ★ Vajina içine parmakla bir parça yoğurt sürün. ★ Naylon iç çamaşırlanndan, dar pantolon ve vajinal deodoranlardan kaçının. ★ Bir bardak soğuk suya birkaç damla çayağacı yağı damlatıp vajina bölgesine sürün. ★ Doktorunuz kremler, vajinal tabletler önerebilir. |
| Yorgunluk 1 3 Gebeliğin vücuda getirdiği yük nedeniyle yorgunluk duyulabilir. | Bitkinlik, gündüzleri uyuma isteği, gece uykusunun yetersiz gelmesi. | I Fırsat buldukça dinlenin. Erken yatın. ★ Kendinizi fazla yormayın. ★ Havuç, elma sulan, kereviz ya da maydanoz katılmış meyve sulan genel yorgunluğa iyi gelir. |
| Vajinal akıntı 12 3 Gebelikteki hormonal değişiklikler nedeniyle vajinada salgı artışı olabilir. | Renksiz ya da beyaz renkli akıntı oluşur, fakat sancı ve yanma yoktur. | * Vajinal deodoranlardan, parfümlü sabunlardan uzak durun. * İnce bir hijyenik kadın bağı kullanın. * Kaşıntı, kızarıklık, sancı, kokulu ya da renkli akıntı olduğunda doktorunuza gidin. |
| Varis 12 3 Gebeliğin son aylarında bacaklarınızda varis görülebilir. Şişmanlarda ya da ailesinde varis olanlarda daha yaygındır. Uzun süre ayakta durma ya da bacak bacak üstüne atma bu sorunu ağırlaştırabilir. | Bacaklarda ağrı, bacak ve baldır damarlannda şişlik. | ★ Sık sık bacaklannızı yükseğe kaldırarak dinlenin. Şiltenin altına minder koyarak yatağınızın ayakucunu yükseltin. ★ Varis çorabı kullanabilirsiniz; sabahlan yataktan kalkmadan giyin. ★ Ayaklan nızla düzenli egzersiz yapın. |
| mm. | ||
