Donald Trump’ın ABD’nin yeni başkanı olması Türkiye’yi nasıl etkiler sorusunun cevabı Trump’ın daha önce verdiği cevaplarda gizli. Trump, “Erdoğan’a güveniyorum, Kürtlere hayranım” demişti.
Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) halk, 45. başkanını seçti. Cumhuriyetçi Parti adayı iş adamı Donald Trump ve Demokrat Parti adayı eski ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton arasında geçen kıyasıya mücadelenin kazananı Trump oldu. Peki Trump, Türkiye’yle ilgili hangi politikaları savunuyor? Trump, daha önce The New York Times’a verdiği röportajda Türkiye’deki darbe girişimiyle ilgili Erdoğan’ı övmüş, “Yaşananın darbe değildi, başarılı olmadı, girişim olarak kaldı ve bu durumu tersine çevireceğine dair kendisine epey güvendim” demişti. Suriyeli Kürtler için de “Kürtlerin hayranıyım, anlarsın” ifadesini kullanmıştı.
İşte Trump’ın Türkiye ile ilgili açıklamaları:
“KÜRT GÜÇLERİNİN BÜYÜK HAYRANIYIM”
Trump, Temmuz ayında New York Times’ta yayımlanan röportajında, “Ben Kürtlerin büyük hayranıyım” demiş, soruyu soran gazetecinin “Ama Erdoğan değil, bu durumla nasıl baş edeceksiniz” diye sorması üzerine şu cevabı vermişti:
“İdeali, onların hepsini bir araya getirmek olur. Ve bu bir olasılık olur. Ama ben Kürt güçlerin büyük bir hayranıyım. Aynı zamanda, Türkiye’yle potansiyel olarak çok başarılı bir ilişkimizin olabileceğini düşünüyorum. Ve ikisini bir şekilde bir araya toplamak gerçekten harika olacaktır.”
MÜSLÜMANLAR KONUSUNDAKİ SÖZLERİ
Türk-Amerikan ilişkileriyle ilgili olmasa da Trump’ın bazı politikalarının Türkiye’de tepkiyle karşılanması ve iç siyasetin konusu olması da mümkün.
Erdoğan’ın dünya Müslümanlarının önemli liderlerinden biri olma iddiası ve Türk kamuoyundaki olası tepkilerin, onu, başkan olması durumunda Trump’ın ABD’deki Müslümanlara yönelik olası ayrımcı politikalarını eleştirmeye itebilir.
TRUMP: ERDOĞAN’A GÜVENİYORUM
Cumhuriyetçi Parti’nin başkan adayı Trump, New York Times gazetesine verdiği röportajda, Türkiye ile ilgili açıklamalarda bulunmuştu. Trump, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan için, “Yaşananları tersine çevirebileceği konusunda ona güveniyorum” ifadelerini kullanmıştı.
“DARBE GİRİŞİMİNİN TERTİP OLDUĞUNU DÜŞÜNMÜYORUM”
Cumhuriyetçi aday, ABD’nin başka ülkelere baskı yapmadan önce “kendi bozukluklarını düzeltmesi” gerektiğini söylemişti. ABD başkan adayı, “Bence başkalarına nutuk atma hakkımız yok. Ülkemizde olup bitenlere bir baksanıza! Birileri polis memurlarını soğukkanlılıkla vururken, nasıl başkalarına ders verebiliriz ki?” diye konuşmuştu. Erdoğan içinse Trump, “Yaşananları tersine çevirebileceği konusunda ona güveniyorum… Bazıları (darbe girişiminin) tertip olduğunu söylüyor ama ben öyle olduğunu düşünmüyorum.” demişti.
ERDOĞAN NE DEMİŞTİ?
TRUMP’LA HERHANGİ BİR HUKUKUM YOK!
Erdoğan, ABD’deki başkanlık seçimine ilişkin olarak şöyle demişti: “Dışişleri Bakanı olduğu dönemlerde Başbakan olarak çok görüşmelerimiz oldu, gerek Amerika’da gerek Türkiye’de. Aynı zamanda tabii beyiyle de gerçekten çok çok ileri diyebileceğim seviyede hukukum var, görüşmelerim var. Kendi vakıflarında bir-iki konuşmam olmuştur ayrıca ikili görüşmelerim kendisiyle olmuştur, böyle bir hukukumuz tabii var. Ama öbür tarafta benim tabii Sayın Donald’la herhangi bir hukukum yok, sadece bu kampanyada Donald Trump’ı duydum, izliyorum, böyle bir durum söz konusu. Dolayısıyla Amerika’daki seçimde Amerika’nın özellikle halk olarak yaptığı tercih, bizim için demokrasilerde saygındır.”
DÜNYA LİDERLERİ TRUMP İÇİN NE DEMİŞTİ?
HOLLANDE: KUSMA HİSSİ VERİYOR
Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande, Irak’ta ölen Müslüman bir ABD askerinin anne ve babasını kendisiyle ilgili suçlamaların ardından eleştiren Trump için “Ölçüsüz konuşmaları, insanlarda kusma isteği yaratıyor” demişti.
MERKEL: İLGİYLE İZLİYORUM
Almanya Başbakanı Angela Merkel, bu aşamada Trump’la ilgili konuşmak istememesiyle dikkat çekiyor. Merkel, 1 hafta önce adaylığı ve AB’nin göçmen politikasına ilişkin sert sözleri sorulduğunda Trump için “Kendisini kişisel olarak tanımıyorum. Eleştirileri delice. Bu konuda kendisine cevap verme gereği duymuyorum. Amerikan seçimlerine değinmek istemiyorum. İlgiyle izliyorum, ilgiyle seçimin sonucunu bekleyeceğim” dedi.
PUTİN: ÇOK ZEKİ BİRİ, OBAMA GİBİ DEĞİL
Bugüne kadar Trump’a en büyük desteği veren lider hiç şüphesiz ki Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin oldu. Putin, Trump’ın Obama gibi olmadığını ve mevcut sorunları birlikte çözmeyi umduklarını belirtti. Rus lider, Trump için “Çok zeki ve yetenekli bir adam” ifadesini de kullandı.
RENZİ: KORKU POLİTİKASI İZLİYOR
İtalya Başbakanı Matteo Renzi, ABD seçimine bakışını açıkça ifade etmişti. Renzi “Trump korku politikalarına yatırım yapıyor. Obama’nın iyi politikasının ve diğer taraflarla işbirliğinin devamı için çok güçlü bir şekilde Clinton’u destekliyorum” diye konuşmuştu.
“HİTLER’İ ANDIRIYOR”
Bugüne kadar Trump’a en sert tepkilerden biri Meksika Devlet Başkanı Enrique Pena Nieto’dan geldi. Nieto, ABD’deki Meksikalı göçmenleri sınır dışı etmekle tehdit eden Trump için “Başvurduğu retoriklerle Mussolini ve Hitler’in iktidar oldukları tarihi dönemleri anımsatıyor” demişti.