EVREN KAÇ YAŞINDADIR?
Evren eğer genişliyorsa, dün bugünden daha küçük ve geçen yıl daha da küçük olmalıydı. Eğer kendimizi geçmişte çok çok gerilere doğru gidiyormuş gibi düşünürsek, o zamanlar evren pek küçük boyutta olmalı ve içerdiği madde pek minik bir hacmin içine sıkıştırılmış bulunmalıydı.
Böyle bir durumu ilk kez ciddiyetle düşünen kişi Belçikalı gökbilimci Georges Edouard Lemaitre (18941966) oldu. 1927 yılında Lemaitre, evrenin bir “kozmik yumurta” şeklinde başlamış olduğunu ileri sürdü. Günümüzün genişleyen evreni şiddetli bir patlamanın sonucu olmalıydı. RusAmerikalı gökbilimci George Gamov (1904-1968) olaya “Büyük Patlama” adını taktı ve bu ad çok tutuldu.
Ancak, bütün patlama ne zaman oldu? Eğer gökadaların ortalama uzaklıklarım ve birbirinden uzaklaşma hızlarım bilirsek geriye doğru bir hesaplama yapıp onların ne zaman bir araya gelebileceklerini bulabilirdik.
Oysa, bu işte bir bityeniği bulunmaktadır: Birincil olarak, özellikle bazı gökadalann birbirinden ne kadar uzakta olduklarını bulmak güçtür. îkincil olarak, onların birbirinden ne hızla uzaklaştıklarım söylemek de pek zordur. Üçüncül olarak, evrenin genişlemesi büyük olasılıkla her zaman aynı hızla gerçekleşmemiştir.
Gökbilimci Hubble ilk kez evrenin genişlemekte olduğuna karar verince, elde edebileceği en iyi sayılarla gökadaların birbirinde ortalama uzaklıkları, birbirinden uzaklaşma hızları ve genişlemenin ortalama değişmesini hesaba katarak büyük patlamanın iki milyar yıl önce gerçekleşmiş olduğunu tahmin etti. Onun bu tahmini, yeryüzünün iki milyar yıldan çok daha yaşlı olduğuna inanan pekçok yerbilimci ve doğabilimcinin yoğun karşı çıkışları ile karşılaştı. Bu bilim adamlan evrenin yeryüzünden daha genç olamayacağına inanıyorlardı.
Hubble’ın ilk tahminini yaptığından bu yana geçen altmış yıl içinde elde edilen bilgiler büyük patlamayı daha eski dönemlere doğru kaydırdılar. Günümüzde en çok benimsenen düşünce, büyük patlamanın 15 milyar önce gerçekleştiği ve bu nedenle evrenin de 15 milyar yaşında olduğu şeklindedir. Ancak bu değişnıez bir sayı değildir. Bazı gökbilimciler evrenin yaşım 10 milyar yıl, kimisi de 20 milyar yıl olarak savunurlar. Eğer daha çok sayıda ve inanılır bilgiler bir araya getirilirse bu sorun üzerinde bir karara varılacaktır.
Ve eğer 15 milyar yıl sayısı doğruysa, bizim güneş sistemimiz oluştuğu anda, evren 10 milyar yaşında bulunmalıydı.