Doktorunuz, gebeliğiniz sırasında bebeğinizde sakatlığa yol açabilecek durumlar olup olmadığını araştırmak üzere kimi tesder yaptırmanızı önerebilir. Bunlar arasında doğumöncesi bakım kapsamında yapılan olağan tesder de vardır. Kimi incelemelerse yalnızca özel koşullar altında, sözgelimi, az da olsa bir anomali olasılığı düşünüldüğünde önerilir. İncelemelerin amacı, önemli olabilecek tüm sorunları olabildiğince erken saptayabilmektir. Sorun zamanında saptanmışsa ve siz de isterseniz, gebelik tehlikesizce sonlandınlabilir. Bu incelemelerin asıl yararıysa, her anne babanın istediği gibi, bebeğin normal olduğu güvencesini vermesidir.

İstemiyorsanız, tesderin hiçbirini yaptırmak zorunda değilsiniz. Hele, sonuç ne olursa olsun gebeliğinizi sonlandırmama konusunda kesin kararlıysanız testleri yaptırmamayı seçebilirsiniz. Bu durumda bile, bebeğinizdeki sakatlığa karşı doğumdan önce hazır olmak, sağalnlabilir bir hastalıksa neler yapılması gerektiğini doktorunuzla birlikte önceden konuşmak ve tasarlamak isteyebilirsiniz.

ÖNERİLEBİLECEK TESTLER Tarama testleri
Tarama tesderi anormali bulgulamaz.
Bu tesder yalnızca bebeğinizde belirli bir sakatlığın bulunma olasılığının daha yüksek olup olmadığım saptar. Tarama tesri olumlu çıkarsa, yani ‘yüksek tehlike’ içeren kümede yer alıyorsanız, doktorunuz size tanılama testi önerir; ama bu durum bebeğinizde bir sorun olduğu anlamına gelmez.

Tanı testleri
Tarama testinin sonucu ‘yüksek tehlike’ olasılığını gösteriyorsa, tanı testi yaptırmanız istenebilir. Bu tesder kesin yanıt niteliğindedir ve bebeğinizde belirli bir anomalinin olup olmadığını gösterir. Ültrasonla anomali taraması dışındaki tüm tanı tesderinde dölyatağımzdan örnek alınır. Bu tesderin tümü düşük tehlikesi içerir.

ÜLTRASON TARAMASI
ültrason taraması gebeliğinizin belirli aşamalarında size hep önerilecek bir testtir, ilk ültrason taramanızda bebeğinizi ekranda kendi gözlerinizde gördüğünüzde gebeliğiniz coşku dolu bir gerçekliğe dönüşür, ültrason taraması acı vermeyent güvenilir bir işlemdir. Jöle kıvamında bir krem sürülen karın üzerinde dönüştürücü olarak çalışan el aygıtı yavaş yavaş gezdirilir. Bu aygıtın gönderip aldığı ses dalgalan aracılığıyla ekranda bebeğinizin görüntüsü oluşur.
Ültrason taraması gebeliğin ileri aylarında yapılnııyorsa sizden çok bol su içmeniz, olabildiğince dolu bir idrar torbasıyla gelmeniz istenecektir. Böylelikle dölyatağı yıık.ırı doğru çıkar ve daha kolay görülebilir.
Erken Tarama
Daha önce düşük yaptıysanız ya da ağrı, kanama olduysa doktorunuz çok erken bir aşamada, 6. ve 11. haftalar arasında bir tarama yaptırmanızı önerebilir. Böylece gebeliğin sağlıklı ilerlediği onaylanmış olur; dış gebelik olup olmadığı da yine bu yöntemle anlaşılır. Erken taramada dönüştürücü aygıt dölyoluna uygulanabilir; bunun düşüğe yol açma tehlikesi yoktur.
Tarama randevusu
Kimi hastaneler gebeliği doğru tarihlemek amacıyla ültrason taramasının 11. ve 16. haftalar arasında yapılmasını önerir.

Anomali taraması
Gebelik sürecinin tarihlenmesi, bebeğin normal bir gelişim sürdürdüğünü, kalbinin, beyninin, öteki organlarının, omurgasının, kol ve bacaklarının normal geliştiğini görmek üzere hep önerilen bir tarama işlemidir. Bu taramada ayrıca plasentanın altta olması gibi doğumda sorun çıkarabilecek durumlar da saptanır.

ENSE KALINLIĞI TARAMASI (11 -14. haftalar arası)
Doktorunuz Down sendromu tehlikesini değerlendirmek için özel bir tarama uygulaması önerebilir. Bu uygulamada bebeğin ensesindeki sıvı birikimi ölçülür. 11. ve 13. haftalar arasında tüm bebeklerin enselerinde bir miktar sıvı bulunur; ama Down sendronılu bebeklerin çoğunda bu sıvıda bir çoğalma olur. Bu test, annenin yaşı ve kan tahlillerinin sonucuyla birlikte değerlendirilerek Down sendromu tehlikesi ölçülür, tamlama testi önerilip önerilmeycccğine karar verilir.
DOPPLER ÜLTRASON TARAMASI (gerektiğinde)
Halk arasında renkli ültrason diye bilinen Doppler taraması, göbek kordonundan bebeğe giden kan akımını incelemek için yapılır. Bebek beklenen hızda gelişme göstermiyorsa, plasentanın düzgün iş görüp görmediğini, bebeğin yeterli oksijen alıp almadığını kontrol etmek için Doppler taraması istenebilir. Bu uygulama doğum sırasında bebeğin kalp atımlarını izlemek için de kullanılabilir.

SERUM TARAMA TESTİ
Bebeğinizde Down sendromu ya da spina bifıda gibi bir sinir borusu kumrunun oluşma tehlikesini değerlendirmek üzere doktorunuz, çeşitli kan tahlillerinden birini önerebilir.
Alfafetoprotein (AFP) testi (15-20. haftalar arası)
Bu test, kandaki AFP düzeyini ölçer ve sinir borusu kusuru ya da Down sendromu tehlikesini gösterir.
Üçlü test (15. haftaya yakın)
Bu testle kandaki üç kimyasal madde, AFP, estriol ve HCG (İnsana Özgü Koryonik Gonadotrofın) ölçülür. Sinir borusu kusurlarına, Down sendromuna ve kromozoma dayalı öteki anomalilere ilişkin tehlikelerin değerlendirilmesinde kullanılır. Kimi hastaneler bu göstergelerden yalnızca ikisini ölçer (ikili test).
HIV TESTİ (11-13. haftalar) Doktorunuz HIV (İnsanda Bağışıklık Yetmezliği Virüsü) testi yaptırmanızı önerebilir. HIV virüsü gebelik, doğum, giderek emzirme sırasında bile bebeğe geçebilir. Sizde HIV belirtisi görünmese de bebeğiniz hastalığa yakalanabilir. Doktorunuz sizde HIV virüsü olduğunu bilirse, hastalığın doğum sırasında bebeğinize geçme tehlikesini en aza indirmek için gerekli önlemleri alabilir. Kendinizin ve eşinizin böyle bir risk altında olmadığını düşünseniz bile bu testi yaptırmanızda yarar olabilir.
HEPATİT B (SARILIK) TESTİ (11-13. haftalar arasında)
Sizde hepatit B virüsü bulunup bulunmadığım saptamak için bu test önerilebilir. Virüsün bebeğe geçmesi öldürücü olabilir, ama aşı uygulamasıyla tehlikenin önüne geçilebilir.

TOKSOPLAZMA ENFEKSİYONU
Toksoplazma soğukalgıtılığına benzer belirtiler gösterebilen, ama genellikle kendini hiç belli etmeyen bir enfeksiyondur. Enfeksiyona neden olan parazit çiğ ette ve kedi dışkısında bulunur. Gebeliğiniz sırasında bu enfeksiyonu taşıyorsanız bebeğinize çok ağır zararlar verebilir. Bu hastalığı daha önce geçirenler bir daha yakalanmaz. Hastalığa karşı bağışıklık kazanıp kazanmadığınız kan tahliliyle anlaşılır. Çiğköfte gibi pişmemiş etle yapılan yiyeceklerin yaygın olduğu Türkiye’de gebeliğin tasarlanması aşamasında ya da ilk dönemlerinde kanda toksoplazma ölçümleri yapılmalıdır.

AMNİYOSENTEZ (15-20. ama genellikle 16. haftada)
Amniyosentez, mongol bebek ya da spina bifida gibi kimi anomalileri saptamada kullanılan bir yöntemdir. Her gebeye amniyosentez yapılmaz, 100 kadmdan birinde düşüğe yol açma riski vardır. Şu durumlarda doktorunuz amniyosentez önerebilir:
* Mongol bebek riskinin yüksek olduğu 35 yaş ve üzerindeyseniz.
* Ailenizde spina bifida gibi kalıtsal bir hastalık görülmüşse.
* AFP ölçümünüz yüksek çıkmışsa.
* Down hastalığı tarama testi sonucu risk gösteriyorsa.
Bebeğin ve plasentamn yerini belirlemek amacıyla ültrasonografî yapılır. Karnınızdan ince bir iğneyle girilerek bebeği çevreleyen sıvıdan bir miktar alınır. Bu sıvıdaki hücreler incelenerek anomali aranır.
KARYONİK VİLLÜS BİYOPSİSİ (CVS)
(10-14. haftalar arasında)
Kimi kalıtsal hastalıklar plasentamn bir kısmını oluşturan doku uzantılarından alman küçük bir parçanın incelenmesiyle saptanabilir. Doku örneği ya dölyolundan alınır ya da ültrason yardımıyla karın duvarından ince bir iğneyle girilerek doğrudan dölyatağından alınır. Bu uygulamada düşük tehlikesi amniyosenteze göre daha fazladır.