Ticaret Bakanlığı, piyasa bozucu eylemler ve çeşitli sektörlerde fahiş fiyat artışlarına yönelik yaptığı denetimlerde bugüne kadar toplamda 889 milyon TL’lik idari para cezası uygulandığını açıkladı. Bakanlık tarafından yapılan yazılı açıklamada, adil ve rekabetçi bir iç piyasa ile istikrarlı bir ticaret ortamı sağlama ve tüketici mağduriyetlerini ortadan kaldırma amacıyla yoğun denetim faaliyetlerinin sürdürüldüğü belirtildi. Bu denetimlerin özellikle gıda ve temel ihtiyaç malzemeleri başta olmak üzere birçok sektörü kapsadığı ifade edildi.
Bakanlık, motorlu kara taşıtları piyasasında arz ve talep dengesizlikleri nedeniyle ikinci el otomobil satışlarında yaşanan fiyat artışları, stokçuluk ve sıfır taşıta erişim sıkıntılarını gidermek amacıyla çeşitli düzenlemeleri hızla hayata geçirdi. Bu kapsamda, motorlu kara taşıtları piyasasında aşırı ve adil olmayan fiyat artışları ve stokçuluğun önüne geçilmesi amacıyla uygulanan “6 ay-6 bin kilometre” düzenlemesi kapsamında bugüne kadar yaklaşık 52 milyon TL, son 1 yılda ise otomobil yetkili bayileri ve oto galerilere yaklaşık 17 milyon TL idari para cezası verildi. Ayrıca, motosikletlerin de aynı düzenlemelerin kapsamına alındığı belirtildi.
İkinci el motorlu kara taşıtlarının üretici veya distribütör tarafından tavsiye edilen güncel satış fiyatının üzerinde bir fiyattan ilan yoluyla pazarlanmasına kısıtlama getirildiği, bu düzenlemeye aykırı hareket edenlere son 1 yılda yaklaşık 90 milyon TL idari para cezası uygulandığı bildirildi. İlk tescil motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden yetkili bayilerin, tüketicinin ilk tescil motorlu kara taşıtlarına ulaşmasını zorlaştırıcı faaliyetlerde bulunması yasaklanmış olup, bu düzenlemeye aykırı faaliyette bulunan yetkili bayilere stokçuluk kapsamında Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu eliyle yaklaşık 294 milyon TL, son 1 yılda ise yaklaşık 219 milyon TL idari para cezası kesildiği ve bu bayilerin ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti yetki belgelerinin iptal edilerek 1 yıl süreyle ikinci el taşıt ticareti yapmalarının engellendiği ifade edildi.
Emlak sektöründe de bilinçli fiyat artışlarını engellemek amacıyla yoğun denetimler yapıldığı ve bu kapsamda yaklaşık 121 milyon TL idari para cezası uygulandığı belirtildi. Konut ilan fiyatlarında fahiş artış yaparak piyasayı ve serbest rekabeti bozan, tüketici mağduriyetine sebep olan emlak işletmelerine son 1 yıl içinde yaklaşık 89 milyon TL idari para cezası verildiği bildirildi. Otomotiv, emlak ve kuyum sektörlerinde yetki belgesi olmaksızın faaliyette bulunan işletmelere uygulama başladığı andan itibaren yaklaşık 75 milyon TL, son 1 yılda ise yaklaşık 72 milyon TL idari para cezası kesildiği açıklandı.
81 ilde fahiş fiyat artışlarına yönelik denetimlerin aralıksız sürdürüldüğü belirtilen açıklamada, 2023 yılı Temmuz ayından bu yana 81 ilde toplam 36 bin 59 işletme ve 261 bin 653 ürün denetlendiği, uygulamanın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bugüne kadar 89 bin 376 firma ve 567 bin 455 ürün denetlendiği ifade edildi. Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu toplantılarında yapılan inceleme ve denetimlerin değerlendirilmesi sonucunda bugüne kadar 286 milyon TL, son 1 yılda ise fahiş fiyat artışından 155 milyon TL idari para cezası kararı alındığı bildirildi.
Ticaret Bakanlığı’nın açıklamasında, iç piyasayı bozucu eylem ve fiillerle mücadele kapsamında vatandaşların temel ihtiyaçları göz önünde bulundurularak yapılan çalışmalar sonucunda bugüne kadar gıda sektöründe 286 milyon TL, stokçuluk faaliyetlerinden dolayı otomotiv sektöründe 294 milyon TL olmak üzere toplam 457 milyon TL, emlak sektöründe 121 milyon TL ve kuyum sektöründe 25 milyon TL idari para cezası uygulandığı belirtildi.
Ayrıca, 29 Mayıs 2024 tarihinde yürürlüğe giren “Türk Ticaret Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile fahiş fiyat ve stokçuluk fiillerine karşı cezaların artırıldığı vurgulandı. Bu yeni düzenleme ile fahiş fiyat fiiline karşı idari para cezası üst sınırının 1 milyon TL’ye, stokçuluk fiiline karşı idari para cezası üst sınırının ise 12 milyon TL’ye yükseltildiği ve bir takvim yılında en az 3 defa stokçuluk yaptığı tespit edilenlerin iş yerlerinin 6 güne kadar kapatılmasının mümkün hale getirildiği ifade edildi.
Ticaret Bakanlığı’nın açıklamasında, denetimlere 81 ilde aralıksız şekilde devam edileceği ve manipülatif ve bilinçli fahiş fiyat artışlarının önüne geçileceği vurgulandı. Bakanlık, bu hassasiyet ve öncelikler doğrultusunda gerektiğinde ilave tedbirlerin tereddüt edilmeden hayata geçirileceğini belirtti.
