Boksör kırığı, ismini özellikle boks sporcularının yumruk attığı sırada ellerine aldıkları darbeler sonucu oluşan bir kırık türünden alır. Ancak bu kırık sadece boksörlerle sınırlı değildir. Yumruk atarken ya da elin üst kısmına sert bir darbe geldiğinde metakarpal kemiklerde, yani parmakların elin iç kısmına doğru uzanan kemiklerinde meydana gelen kırıklara boksör kırığı denir.
Genellikle, elin 4. ve 5. parmaklarında yani yüzük ve serçe parmaklarındaki metakarpal kemikler bu kırığa daha yatkındır. Bunun nedeni, bu parmakların anatomik olarak daha ince ve hassas yapıda olmalarıdır. Boksör kırığına en sık neden olan faktör, duvara veya sert bir yüzeye yumruk atmaktır. Ayrıca kazalar, düşmeler ve ağır cisimlerin ele düşmesi de boksör kırığına neden olabilir.
Boksör Kırığı Belirtileri
Boksör kırığı, genellikle ciddi bir ağrı ile kendini gösterir. Ancak bu ağrı ile birlikte şu belirtiler de görülebilir:
- Şişlik: Kırığın meydana geldiği el bölgesinde şişlik oluşur. Bu şişlik, kırığın ciddiyetine göre değişebilir.
- Hareket Kısıtlılığı: Kırık bölgesinde hareket kısıtlılığı olur ve parmakları hareket ettirmek zorlaşır.
- Deformasyon: Elin normal şeklinde bir bozukluk ya da parmaklarda eğrilik gözlemlenebilir. Bu özellikle ciddi kırık durumlarında daha belirgindir.
- Morluk: Kırık bölgesinde kanama sonucu morluk oluşabilir.
- Ağrı: Kırık bölgesi üzerine dokunulduğunda ya da hareket ettirildiğinde ağrı hissedilir.
Örnek olarak, sert bir yüzeye yumruk atan bir kişinin elinde hızla şişlik meydana gelmesi ve parmaklarını hareket ettirmekte zorlanması, boksör kırığının belirtileri arasında yer alır.
Boksör Kırığı Tedavisi
Boksör kırığının tedavisi, kırığın ciddiyetine ve yerleşimine bağlı olarak değişiklik gösterir. Bazı kırıklar daha hafif seyrederken, bazıları cerrahi müdahale gerektirebilir.
1. Koruyucu Tedavi
Hafif kırık vakalarında cerrahi müdahale gerekmeyebilir. Bu tür kırıklarda uygulanan tedavi yöntemleri şunlardır:
- Atel veya Alçı: Kırık stabil ise, atel veya alçı ile el sabitlenir. Bu, kemiklerin doğru pozisyonda kaynamasını sağlar.
- Dinlenme: Elin istirahat ettirilmesi ve zorlayıcı aktivitelerden kaçınılması önemlidir. Yaralı elin iyileşme sürecinde herhangi bir darbeye veya zorlamaya maruz kalmaması gerekir.
- Buz Uygulaması: Şişliği ve ağrıyı azaltmak için buz torbası uygulanabilir. Ancak, buzun doğrudan cilde temas etmemesi önemlidir.
- Ağrı Kesici İlaçlar: Ağrıyı hafifletmek için doktor tarafından önerilen ağrı kesiciler kullanılabilir.
Bu tedavi süreci genellikle 4 ila 6 hafta sürer. Kırığın iyileşmesi tamamlandıktan sonra, hareket kısıtlılığı ve kas zayıflığını önlemek amacıyla fizik tedavi önerilebilir.
2. Cerrahi Tedavi
Bazı boksör kırıkları, kemiğin ciddi şekilde yer değiştirdiği ya da parçalandığı durumlarda cerrahi müdahale gerektirir. Cerrahi müdahalede, kemiklerin doğru pozisyonda kaynaması için metal plakalar, vidalar veya teller kullanılır. Bu yöntemle, kemiğin yanlış kaynaması ya da elin fonksiyon kaybı yaşaması önlenir.
Örnek bir vaka olarak, ciddi bir boksör kırığı yaşayan bir hasta cerrahi müdahaleye ihtiyaç duyabilir. Bu hastaya metal plakalar yerleştirilerek kemiklerin sabitlenmesi sağlanır. İyileşme süresi sonrasında, elin eski fonksiyonuna kavuşabilmesi için fizik tedavi uygulanır.
İyileşme Süreci
Boksör kırığının iyileşme süreci, tedaviye ve kırığın ciddiyetine bağlı olarak değişir. Koruyucu tedavi yöntemleriyle iyileşen bir kırık genellikle 4-6 hafta içinde kaynar. Ancak cerrahi müdahale sonrası bu süre biraz daha uzayabilir.
İyileşme sürecinde dikkat edilmesi gerekenler:
- Fizik Tedavi: Elin hareket kabiliyetini geri kazanmak için fizik tedavi büyük önem taşır. Fizik tedavi, kasların güçlenmesine ve hareket kabiliyetinin geri kazanılmasına yardımcı olur.
- Egzersizler: El ve parmakları güçlendirmek için doktor tarafından verilen egzersizlerin düzenli yapılması gerekir.
- Darbe ve Zorlamalardan Kaçınma: İyileşme sürecinde elin herhangi bir darbeye maruz kalmaması veya zorlanmaması gerekir. Aksi halde iyileşme süreci uzayabilir ve komplikasyonlar oluşabilir.
Boksör Kırığından Korunma
Boksör kırığından korunmak için elin korunması önemlidir. Özellikle boks gibi darbe içeren sporlarda uygun koruyucu ekipmanlar kullanılmalıdır. Ayrıca yumruk atma sırasında doğru teknikler kullanmak, elin zarar görmesini önlemeye yardımcı olabilir.
Örneğin, boks sporuyla ilgilenen bir kişi, her antrenman ve maç sırasında boks eldiveni kullanarak ellerini koruyabilir. Yumruk atarken yanlış bir açıyla vurduğunda kemiklerin kırılma riski artar, bu yüzden doğru yumruk tekniklerinin öğrenilmesi önemlidir.
Boksör kırığı, ciddi bir darbe sonucu elin metakarpal kemiklerinde meydana gelen bir kırık türüdür. Belirtiler, şişlik, ağrı ve hareket kısıtlılığı olarak kendini gösterir. Tedavisi, kırığın ciddiyetine göre koruyucu tedavi veya cerrahi müdahale ile yapılır. İyileşme sürecinde fizik tedavi ve elin dinlendirilmesi büyük önem taşır. Doğru tedavi yöntemleri ve dikkatli bir iyileşme süreciyle elin eski sağlığına kavuşması mümkündür.