Meme ucu iltihabı, tıpta “mastit” ya da “nipple dermatitis” olarak adlandırılan, meme başında meydana gelen enfeksiyon veya iltihaplanmadır. Genellikle emzirme dönemindeki kadınlarda görülse de, her yaştan ve cinsiyetten kişiyi etkileyebilir. Nedene göre farklı türlerde ve şiddetlerde ortaya çıkabilir.
Meme Ucu İltihabının Nedenleri
Meme ucu iltihabının birçok nedeni olabilir. İşte en yaygın sebepler:
1. Emzirme Sırasında Oluşan Tahriş
Bebeğin meme ucunu doğru kavrayamaması ya da uzun süreli emzirme, meme ucunun çatlamasına ve ardından enfeksiyona yol açabilir.
2. Bakteriyel Enfeksiyonlar
Staphylococcus aureus gibi bakteriler çatlamış meme uçlarından girerek enfeksiyona neden olabilir.
3. Egzama ve Alerjik Reaksiyonlar
Parfümlü sabun, deterjan ya da losyonlar meme ucu çevresinde egzama benzeri iltihaplanmalara yol açabilir.
4. Ters veya Sıkı Sütyen Kullanımı
Sürekli sürtünme, tahriş ve iltihaba zemin hazırlayabilir.
Belirtiler Nelerdir?
Meme ucu iltihabı belirtileri, hafiften şiddetliye değişebilir:
Meme ucunda kızarıklık, şişlik ve sıcaklık
Ağrı ya da yanma hissi
Meme ucunda çatlak, kabuklanma ya da akıntı
Emzirme sırasında şiddetli acı
Ateş ve halsizlik (ileri vakalarda)
Örnek: Emziren bir annede, meme ucunda oluşan küçük çatlağın birkaç gün içinde kızarıp akıntılı hale gelmesi, bakteriyel mastitin işareti olabilir.
Tanı Nasıl Konur?
Doktor, meme ucu ve meme dokusunu muayene ederek iltihap bulgularını değerlendirir. Gerekli durumlarda:
Enfekte bölgeden kültür testi yapılabilir
Şüpheli durumlarda ultrason ile apseler değerlendirilebilir
Tedavi Yöntemleri
1. Antibiyotik Tedavisi
Bakteriyel enfeksiyon varsa, doktor reçetesiyle antibiyotik başlanabilir. Emziren anneler için bebeğe zararsız antibiyotikler tercih edilir.
2. Topikal Krem ve Merhemler
İltihabı azaltmak için antibiyotikli ya da kortizon içeren kremler kullanılabilir.
3. Evde Bakım Önerileri
Ilık kompres uygulamak
Temiz pamuklu iç çamaşırı tercih etmek
Emzirmeye devam etmek (eğer doktor aksini söylemediyse)
Bol sıvı tüketmek ve dinlenmek
Dikkat: Emzirmeyi bırakmak, süt kanalında tıkanmaya ve durumu kötüleştirmeye yol açabilir.
Ne Zaman Doktora Gidilmeli?
Aşağıdaki belirtiler varsa vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır:
48 saatten fazla süren ağrı ve kızarıklık
Yüksek ateş
Meme ucunda irinli akıntı
Şiddetli hassasiyet ya da sertlik
Erken Müdahale Önemlidir
Meme ucu iltihabı, çoğu zaman erken tanı ve doğru tedaviyle tamamen iyileşebilen bir durumdur. Özellikle emziren anneler için bu süreç hassas olabilir. Bu nedenle belirtiler başladığında doktora başvurmak, hem annenin hem de bebeğin sağlığı açısından son derece önemlidir.
