Meme dokusunda hissedilen bir kitle, pek çok kadın (ve hatta erkek) için oldukça endişe verici olabilir. Ancak her meme kitlesi kötü huylu değildir. Hormonal değişikliklerden kaynaklanan geçici şişliklerden iyi huylu kistlere, nadiren de olsa kanserli oluşumlara kadar farklı nedenlerle ortaya çıkabilir.
Önemli olan, memedeki bu değişikliklerin fark edilmesi, ciddiye alınması ve zamanında bir uzmana başvurulmasıdır.
Bu yazıda “Memede kitle nasıl anlaşılır?”, “Hangi belirtiler önemlidir?” ve “Ne zaman doktora gidilmeli?” gibi sorulara örneklerle birlikte kapsamlı yanıtlar bulacaksınız.
Memede Kitle Nedir?
Memede kitle, meme dokusunda oluşan anormal sertlik, yumru veya şişlik olarak tanımlanabilir. Bu oluşumlar tek taraflı ya da iki memede birden olabilir. Elle hissedilen bir kitle çoğu zaman belirgin bir şikayet vermez, bu nedenle kendi kendine meme muayenesi çok önemlidir.
Memede Kitle Nasıl Anlaşılır?
1. Elle Hissedilen Sertlik
Kitle, parmaklarla bastırıldığında hissedilen nohut, zeytin veya misket büyüklüğünde olabilir.
Bazı kitleler yumuşak ve hareketliyken, bazıları sert ve sabittir.
Örnek: 35 yaşındaki bir kadın, duş alırken memesinin üst dış kısmında mercimek büyüklüğünde, hareketli bir kitle fark eder. Bu genellikle fibroadenom dediğimiz iyi huylu bir kitledir.
2. Şekil Değişikliği
Memede asimetri ya da belirgin bir şekil bozulması oluşabilir.
Özellikle kitle büyükse meme ucunu aşağıya çekebilir.
3. Ciltte Çekinti veya Büzülme
Kitle cilde yapışıksa, meme cildinde çökme veya büzüşme görülebilir.
Portakal kabuğu görünümü (meme derisinde pütürlüleşme) önemlidir.
4. Ağrı veya Hassasiyet
Çoğu meme kisti ağrısızdır; ancak adet döneminde hormonal değişikliklerle birlikte hassasiyet artabilir.
Ani başlayan şiddetli ağrı iltihaplı kistlere ya da travmaya bağlı olabilir.
5. Meme Başından Akıntı
Süt gelmeyen bir dönemde meme ucundan gelen kanlı, berrak ya da sarı akıntılar dikkate alınmalıdır.
Özellikle tek memeden ve kendiliğinden olan akıntılar önemlidir.
Kendi Kendine Meme Muayenesi Nasıl Yapılır?
Kitleyi erken fark etmenin en iyi yollarından biri, düzenli olarak kendi kendine meme muayenesi yapmaktır.
Ayda 1 kez, tercihen adet bitiminden sonraki hafta:
Ayna karşısında meme görünümünü kontrol edin:
Şekil değişikliği, çökme, kabarma var mı?
Eller başın arkasında, sonra belde:
Memelerin simetrisine bakın.
Parmak uçlarıyla dairesel hareketler yaparak memeyi muayene edin.
Memede sertlik, kitle, hassasiyet var mı?
Koltuk altına kadar kontrol etmeyi unutmayın.
Örnek: 40 yaşındaki bir kadın düzenli muayeneleri sırasında meme başında çökme fark eder ve doktora gider. Yapılan mamografi sonucu erken evre meme kanseri teşhis edilir. Erken tanı sayesinde başarılı şekilde tedavi edilir.
Ne Zaman Doktora Başvurmalı?
Aşağıdaki durumlardan biri varsa mutlaka bir genel cerrahi ya da meme hastalıkları uzmanına başvurulmalıdır:
Kitle sert, sabit ve büyüyorsa
Ciltte çekilme, çökme veya renk değişikliği varsa
Meme başından kanlı akıntı geliyorsa
Koltuk altında ele gelen sertlik varsa
Memede ağrılı, ısınmış ve kızarık bir bölge oluşmuşsa
Meme Kitlesi Tanısı Nasıl Konur?
Tanı koymak için hekim aşağıdaki adımları izleyebilir:
1. Fiziksel Muayene
Kitle yapısı, boyutu ve hareketliliği değerlendirilir.
2. Ultrasonografi
Özellikle genç kadınlarda, sıvı mı (kist) yoksa katı mı olduğu anlaşılır.
3. Mamografi
40 yaş üzeri kadınlarda önerilir. Kanser şüphesi olan alanlar net şekilde görüntülenebilir.
4. MR Görüntüleme
Detaylı görüntüleme için kullanılır.
5. Biyopsi
Şüpheli kitlelerden örnek alınır ve patolojik inceleme yapılır.
Meme Kitlesi Tedavisi
Tedavi, kitlenin türüne bağlı olarak değişir:
İyi Huylu Kitlelerde:
İzlem ve takip yapılır. Büyüme varsa cerrahi gerekebilir.
Kistler büyükse boşaltılır.
Kötü Huylu Kitlelerde (Meme Kanseri):
Cerrahi operasyon (kitle ya da memenin alınması)
Kemoterapi ve/veya radyoterapi
Hormon tedavisi ve hedefe yönelik ilaçlar
Örnek: 45 yaşındaki bir kadın, memede ağrısız ama sabit bir sertlik fark eder. Yapılan biyopsi sonucu erken evre invaziv kanser tanısı alır. Meme koruyucu cerrahi ve kemoterapi ile tedavisi başarıyla tamamlanır.
Erken Teşhis Hayat Kurtarır
Memede kitle fark edildiğinde en önemli adım, panik yapmadan ancak gecikmeden bir doktora başvurmaktır. Her kitle kanser değildir ama kanserler de erken fark edilirse tamamen tedavi edilebilir. Düzenli muayene, farkındalık ve takip bu süreçte hayat kurtarıcıdır.
