Vücudumuzun enerji ihtiyacını karşılamak için temel yakıtı glikozdur. Kan şekeri seviyesinin ani düşüşü, tıbbi adıyla hipoglisemi, vücudun yeterli enerjiyi sağlayamaması anlamına gelir. Şeker düşmesi, özellikle diyabet hastalarında sıklıkla karşılaşılan bir durumdur ancak kan şekerinde ani dalgalanmalar herkesin başına gelebilir. Bu yazıda şeker düşmesinin belirtilerini, nasıl fark edileceğini ve önlemenin yollarını örneklerle açıklayacağım.

Şeker Düşmesinin Başlıca Belirtileri

Hipoglisemi, kan şekeri seviyesinin 70 mg/dL’nin altına düştüğü durum olarak tanımlanır. Aşağıdaki belirtiler bu durumu yaşadığınızın habercisi olabilir:

1. Titreme ve Huzursuzluk Hissi

Vücudun ani şeker kaybıyla birlikte sinir sistemi tepki vermeye başlar. Ellerde, bacaklarda ve bazen tüm vücutta titremeler baş gösterebilir. Bu durum genellikle şeker seviyesinin düştüğüne dair ilk sinyallerden biridir.

Örnek: Bir toplantı sırasında elinizde ani bir titreme hissettiğinizde ve o an bir şey yeme fırsatınız olmadığında, bu titremelerin ardında kan şekeri düşüklüğü olabilir. Özellikle yemekten saatler sonra bu his daha belirgin hale gelebilir.

2. Açlık Hissi ve Ani Yeme İsteği

Şeker düştüğünde vücut hızlıca yakıt talep eder. Kişi bir anda aşırı bir açlık hissiyle karşılaşabilir ve özellikle karbonhidrat ağırlıklı yiyeceklere yönelir.

Örnek: Öğle yemeği sonrası tatlı bir şeyler yemek istemeniz aslında bir keyif değil, kan şekerinizin düşmekte olduğuna dair bir işaret olabilir.

3. Baş Dönmesi ve Zihinsel Karışıklık

Beyin de glikoza ihtiyaç duyan organlardan biridir. Kan şekeri düştüğünde beyin fonksiyonları etkilenir ve bu da baş dönmesi, dikkatsizlik, konsantrasyon kaybı ve hatta bulanık görme gibi belirtilere yol açabilir.

Örnek: Bir an kendinizi çok iyi hissederken, birkaç dakika içinde odaklanamayıp konuşmaları takip edemez hale geldiyseniz ve görmeniz bulanıklaştıysa, şeker seviyenizin aniden düştüğünü anlayabilirsiniz.

4. Soğuk Terleme ve Ciltte Solukluk

Vücut, şeker düştüğünde tepki olarak terlemeye başlayabilir. Bu genellikle soğuk terleme şeklinde kendini gösterir. Ayrıca cilt renginde solma ve solukluk fark edilebilir.

Örnek: Egzersiz yapmadığınız halde ani bir terleme ve ardından yüzünüzde solgunluk fark ettiğinizde, bu kan şekeri seviyenizin aniden düşmesinin bir işareti olabilir.

5. Çarpıntı ve Hızlı Kalp Atışı

Şeker seviyesinin düşmesi kalp atış hızını artırabilir. Çarpıntı ve hızlı kalp atışı, genellikle diğer belirtilerle birlikte gelir ve vücudun enerji kaynağına acil ihtiyaç duyduğunu gösterir.

Örnek: Basit bir fiziksel aktivitede bile normalde hissetmeyeceğiniz kadar yoğun bir kalp atışı yaşıyorsanız, bu da hipoglisemi belirtisi olabilir.

Şeker Düşmesinin Daha İleri Aşamaları

Eğer kan şekeri seviyesinin düşmesi erkenden fark edilmez ve gerekli müdahale yapılmazsa, belirtiler daha ciddi hale gelebilir:

• Konsantrasyon Kaybı ve Bayılma: Beynin yeterince glikoz almaması sonucu kişi bilincini kaybedebilir.
• Huzursuzluk ve Sinirlilik: Hipoglisemi bazı insanlarda ani ruh hali değişikliklerine ve sinirli davranışlara yol açabilir.
• Bilinç Bulanıklığı ve Nöbetler: Şekerin ciddi derecede düşmesi, kişiyi nöbet geçirme noktasına getirebilir.

Şeker Düşmesini Önlemek İçin Neler Yapılmalı?

Hipoglisemi ataklarını önlemek için kan şekeri seviyenizi düzenli tutmak hayati önem taşır. Bunun için şu adımları takip edebilirsiniz:

• Düzenli ve Dengeli Beslenme: Öğün atlamamak ve dengeli karbonhidrat alımı yapmak kan şekerinin ani düşüşünü önleyebilir. Özellikle lifli gıdalar ve proteinler, kan şekerini dengede tutmaya yardımcı olur.
• Ara Öğün Tüketimi: Öğünler arasında kan şekerinizi dengelemek için küçük sağlıklı atıştırmalıklar tüketmek önemlidir.
• Egzersiz Öncesi ve Sonrası Yiyecek Alımı: Egzersiz yapmadan önce hafif bir atıştırmalık tüketmek, kan şekeri düşüklüğünü önleyebilir.
• Diyabet Tedavisi Alanlar İçin İlaç Kontrolü: Diyabet tedavisi görenler için insülin dozlarının doğru ayarlandığından emin olunmalıdır.

Ne Zaman Bir Uzmana Başvurmalı?

Kan şekeri düşüklüğü sık sık yaşanıyorsa veya yukarıdaki belirtiler daha şiddetli şekilde kendini gösteriyorsa, bir sağlık uzmanına başvurulması önemlidir. Diyabet hastası olmasanız bile hipoglisemi, başka sağlık sorunlarının belirtisi olabilir.

Şeker düşmesi, günlük hayatın akışını ciddi şekilde etkileyebilen, ancak fark edildiğinde kontrol altına alınabilen bir durumdur. Belirtileri bilmek ve hızlıca harekete geçmek bu durumda hayati önem taşır. Eğer sık sık titreme, baş dönmesi, soğuk terleme gibi belirtiler yaşıyorsanız, mutlaka kan şekerinizi kontrol etmeli ve beslenme alışkanlıklarınızı gözden geçirmelisiniz.