Şişliklerle baş etme yolları
★ Çok fazla ayakta kalmayın, masa başı bir işte çalışıyorsanız masanın altında ayağınızı uzatabileceğiniz bir puf bulundurun. Eve geldiğinizde önce ayaklarınızı soğuk suyla yıkayın, daha sonra yukarı kaldırın. Bu şekilde 15-20 dakika dinlendikten sonra günlük işlerinizi yapabilirsiniz.
★ Çok fazla tuzlu ürün kullanmamaya özen gösterin (turşu, soda, tuzlu peynirler, konserveler ve şarküteri ürünleri gibi). Yemeklerinizi normal miktarda iyotlu tuzla yapabilirsiniz.
★ Çok sıcak günlerde dışarı çıkmamak iyi olabilir, çünkü sıcaklarda da damar genişlemesi olacağı için şişlikler artabilir.
★ Evde olduğunuz zamanlarda ayaklarınızı kaldırarak oturun.
★ Sık aralıklarla tansiyon takibi yaptırın. Tansiyonunuz 140/90 mmHg’nin üzerindeyse mutlaka doktorunuzu arayın.
★ Şişlikleri çözmek için asla idrar söktürücü ilaçlar kullanmayın.
★ Beslenmenizde et, süt ve baklagilleri yeteri kadar aldığınızdan emin olun. Maydanoz, marul, kabak, karpuz gibi mevsime uygun taze sebze ve meyve tüketimine özen gösterin.
★ Günde 8-10 bardak su içmeyi ihmal etmeyin. Ayrıca şekersiz bitki çayları, ayran ve taze sıkılmış meyve suları da faydalıdır.
★ Şişlikleri azaltmanın en iyi yolu, hareket etmektir. Hareket etmek dolaşımı hızlandırır. Hafif tempolu yürümek ve yüzmek iyi bir alternatiftir. Fırsat buldukça yürüyün ya da temiz olduğundan emin olduğunuz bir havuz varsa yüzün.
Gebelikte alınan kilolardan kurtulma yolları
Bir kadının yaşayacağı en güzel deneyimlerden biri olan gebelikte kilo alımı kaçınılmazdır. Ancak bazı kadınlar, gebelikte kilo almamak için az beslenir. Bazı kadınlar ise gebeliği bahane ederek normalde yemeyecekleri gıdaları gebelik dönemi boyunca daha fazla tüketerek aşırı kilo alır. Her iki durumda da hem anne hem bebek için sağlık açısından risk oluşur. Kadınlar için doğal bir süreç olan gebelikte sağlıklı ve dengeli beslenmek, bebeğin normal gelişip sağlıklı doğması bakımından çok önemlidir.
Gebelik sonrasında ise, birçok kadın, sütünün yeterli gelmeyeceği endişesiyle hamurlu ve tatlı gıdaları daha çok tüketir. Lohusa şerbetleri kaynatıp içer, bol miktarda helva, lokum ya da çikolata tüketir. Hatta birçok kadın, gebelik sonrasında gebelikte aldığı kilolardan daha fazla kilo alır. Geçenlerde bir hastam şöyle söyledi: “Doktor hanım, gebelikte çok dikkat ettim, 10 kilo aldım. Gebelikten sonra sütüm gelsin diye annemin, kayınvalidemin baskısıyla yedim ve 25 kilo aldım. Gebelik öncesi 55 kiloydum doğum sırasında 65 kiloydum. Bebekle eve geldiğimde 60 kiloydum ama lohusalığımın şu anda üçüncü ayındayım ve tam 85 kiloyum, kendime inanamıyorum. Şimdi bana diyorlar ki: ‘Mankenler de doğuruyor, onlar nasıl zayıf kalabiliyor da sen böyle şişmanlıyorsun?’ Lütfen bana yardım edin.”
Eminim, bu durumu yaşayan yüzlerce kadın vardır. Çünkü dünyaya yeni gelen bebek bir tek anneden gelen sütle beslendiği için, anneler de çocuğumu belki besleyemem endişesiyle çok süt gelsin diye birden sınırsız miktarda yerler ve ne yazık ki kilo alımı kaçınmaz olur…
Halbuki sütün yeterli salgılanması sık emzirmeye ve tüketilen su miktarına bağlıdır. Genellikle halk arasında süt gelsin diye önerilen gıdalar şekerli yiyecek ve içeceklerdir. Kişi bu yiyecek ya da içecekleri tüketince su içme ihtiyacı hisseder ve su içtiği için sütü artar. Bu yüzden, tatlı gıdalar yerine su oranı yüksek olan salatalar, meyveler, taze sıkılmış meyve suları içmek süt salgılanması ve gebelik sonrası kilo yönetimi için daha faydalıdır.
Yenilen gıdaların besin kalitesi, sütün besin değerini etkiler. Dengeli bir beslenme için özellikle karbonhidrat, protein ve yağ oranı gereklidir. Yine bu dönemde bebeğinin gaz sorunu olan anneler gaz yapıcı yiyecekleri (kuru baklagiller, brokoli, lahana, turp gibi) daha kontrollü tüketirlerse bebeğin bu şikâyetleri azalabilir.
Süt verme dönemi, gebelikte alınan fazla kiloların verilmesi için bir şanstır aslında. Normal bir kadın vücudu, süt salgılayabilmek için günlük metabolizma hızına ek olarak yaklaşık 300 ila 500 kalori arasında bir enerji harcar. Bu da yaklaşık 1,5-2 saatlik spora eşdeğer bir enerji harcama miktarıdır. Bu dönemde eğer dengeli ve doğru bir beslenme programı yapılırsa hem kaliteli ve yeterli süt üretimi sağlanır, hem de fazla kilolardan hızlı bir şekilde kurtulmak mümkün olur. Bu durumda zayıflamak için diyet yapmak, az beslenmek zararlıdır; hem anne sütünü azaltır, hem de annenin sağlığını olumsuz etkiler (halsizlik, yorgunluk, diş çürümeleri, saç dökülmesi, kemik erimesi gibi klinik problemler ortaya çıkabilir). Aynı zamanda bebeğin de,gelişimi olumsuz etkilenir.
Bütün kadınların gebelikle birlikte enerji ihtiyacı artar. Hamileliğin başlangıcındaki kilo ve vücut yağ oranı, yaş, günlük fiziksel aktivite düzeyi gibi etmenler bu enerjinin miktarını etkiler ve kişiler arası fark oluşturur. Bu nedenle günlük tüketilen besin miktarı hesaplaması kişiden kişiye özellik gösterir.
Hem kilo vermek hem de bol bol süt üretebilmek için işte mucize öneriler
★ 1 yemek kaşığı rezeneyi, 1 yemek kaşığı ısırganı, 1 yemek kaşığı ıhlamuru, 1 tatlı kaşığı tane kimyonu, 1 tatlı kaşığı anasonu karıştırın. Bu çayı yemeklerden önce taze demleyip yemekten sonra 1 fincan için. Benim de ilk çocuğumun sık sık gaz sancısı oluyordu ve bu çayı içiyordum. Demlediğim bu çayın içindeki ısırgan ve rezene süt salgısını artırır, ıhlamur ise rahatlatır. Anason ve kimyonun da gaz giderici özelliği vardır. Bu çaydan günde üç fincan rahatlıkla içebilirsiniz.
★ Çoğu kişi süt verme döneminde sütünün azalacağını düşünerek spor yapmaktan korkar. Düzenli yürüyüşler ya da yüzme bu dönemde tercih edilecek en iyi sporlardır. Ancak her yürüyüşten sonra bol bol su içmeyi unutmamak gerekir.
★ Gece süt vermek için kalktığınızda açlık hissetseniz dahi sakın bir şey yemeyin. Bu saatte yenen her şey gündüze göre daha çok yağlandırır. Açlığınızı yatıştırmak için su için. Yine de “Çok acıkıyorum, dayanamıyorum” diyorsanız, bir bardak az yağlı süt için. Ben her iki çocuğumu 17 ay emzirdim. Toplam 34 ay boyunca geceleri bir şey yemedim. Çok acıkıyordum, midemden gurultular yükseliyordu ama kendime hep “Şimdi yemeyeceğim ama sabah güzel bir kahvaltı yapacağım” diyordum.
★ Süt yapıcı özelliği olduğu söylenen şerbetlerden, şekerlemelerden, limonatalardan ve hamurlu tatlılardan uzak durun. Bu dönemde özellikle çok yağlı yiyeceklerden, açmalardan, poğaçalardan ve kızartmalardan kaçının. Unutmayın, en iyi süt yapan öncelikle su, sonrasında sebze ve meyvelerdir. Yeteri kadar az yağlı salatalar, sebze yemekleri, süt, yoğurt, ayran, peynir, yumurta, balık ve et yemeye özen gösterin.
★ Sütü artıran en önemli etmenlerden biri de emzirmektir. Bebeğinizi emzirdikçe prolaktin hormonunuz yükselir ve prolaktin arttıkça sütünüz bollaşır.