Rahim içi iltihabı, tıbbi literatürde endometrit olarak bilinir ve rahim iç yüzeyini kaplayan dokunun (endometrium) iltihaplanması durumudur. Genellikle enfeksiyonlar sonucu meydana gelir ve kadınlarda cinsel sağlıkla ilgili ciddi problemlere yol açabilir. Endometrit, tedavi edilmezse ciddi sağlık sorunlarına, kısırlığa veya komplikasyonlara neden olabilir. Ancak, erken tanı ve uygun tedavi ile kontrol altına alınabilir.

Bu yazıda, rahim içi iltihabının ne olduğunu, nedenlerini, belirtilerini ve tedavi seçeneklerini detaylı bir şekilde ele alacağız.

Endometrit Nedir?

Endometrit, rahmin iç kısmını kaplayan endometrium tabakasının iltihaplanmasıdır. Bu durum, genellikle bakteriyel enfeksiyonlar nedeniyle gelişir, ancak bazı viral ve fungal enfeksiyonlar da buna yol açabilir. Endometrit, kadının üreme sağlığını doğrudan etkileyebilen, tedavi edilmediği takdirde kısırlık veya diğer komplikasyonlara neden olabilen bir hastalıktır.

Endometrit, akut ve kronik olmak üzere iki ana tipe ayrılabilir:

• Akut Endometrit: Ani başlayan, şiddetli belirtilerle kendini gösteren bir durumdur. Genellikle enfeksiyon sonrası hızlı bir şekilde gelişir.
• Kronik Endometrit: Uzun süre devam eden ve daha hafif belirtilerle seyreden bir formdur. Ancak, tedavi edilmezse ilerleyebilir ve kalıcı sorunlara yol açabilir.

Endometritin Nedenleri

Endometritin en yaygın nedeni, rahme giren bakteriyel enfeksiyonlardır. Enfeksiyonlar genellikle cinsel yolla bulaşan hastalıklar (CYBH) veya doğum sonrası, kürtaj sonrası gibi rahim içi işlemlerden kaynaklanabilir. İşte endometritin başlıca nedenleri:

1. Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlar (CYBH)

Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar, endometritin en yaygın nedenlerinden biridir. Özellikle gonore (bel soğukluğu), klamidyası gibi bakteriler, rahmin iç kısmına ulaşarak enfeksiyona yol açabilir.

Örnek: Bir kadının, tedavi edilmemiş klamidya enfeksiyonu, rahim içi iltihabına yol açabilir ve uzun vadede kısırlık gibi daha ciddi problemlere yol açabilir.

2. Doğum Sonrası Enfeksiyonlar

Doğum sonrasında rahim içi, enfeksiyonlara karşı savunmasız hale gelir. Özellikle sezaryen doğum gibi cerrahi müdahaleler sonrasında, sterilizasyon önlemlerine dikkat edilmezse enfeksiyon riski artar. Bu da endometrit gelişimine neden olabilir.

Örnek: Bir kadının doğum sonrası rahim içi enfeksiyonu gelişmişse, ateş, karın ağrısı ve anormal vajinal kanama gibi belirtilerle endometrit tanısı konulabilir.

3. Kürtaj veya Rahim İçine Müdahaleler

Kürtaj işlemi, rahim iç yüzeyine zarar verebilir ve bu da enfeksiyon riskini artırır. Ayrıca rahim içine yerleştirilen spiraller veya diğer doğum kontrol yöntemleri de enfeksiyon riskini artırabilir.

Örnek: Kürtaj sonrası enfeksiyon gelişen bir kadında, rahim içi iltihabı belirtileri hızla ortaya çıkabilir.

4. Zayıf Bağışıklık Sistemi

Bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerde enfeksiyonlar daha kolay gelişebilir. HIV gibi bağışıklık sistemini zayıflatan hastalıklar, rahim içi iltihabı riskini artırabilir.

5. Viral ve Fungal Enfeksiyonlar

Bakteriyel enfeksiyonlar en yaygın neden olmakla birlikte, viral enfeksiyonlar (örneğin, herpes virüsü) ve nadiren mantar enfeksiyonları da endometrite yol açabilir.

Endometritin Belirtileri

Endometrit, genellikle ağrı ve rahatsızlık ile kendini gösterir. Belirtiler, enfeksiyonun türüne, şiddetine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir. İşte endometritin yaygın belirtileri:

1. Anormal Vajinal Kanama

Endometrit, vajinadan anormal kanama veya lekelenmeye neden olabilir. Bu kanama, adet döngüsü dışında ortaya çıkabilir ve yoğun olabilir.

2. Ağrılı Pelvik Bölge

Pelvik bölgede şiddetli ağrı, endometritin en belirgin belirtilerindendir. Bu ağrı, kasık bölgesinde de hissedilebilir ve cinsel ilişki sırasında artabilir.

3. Ateş ve Titreme

Bakteriyel enfeksiyonlar nedeniyle vücut ateşlenebilir. Endometrit hastalarında ateş, genellikle 38°C’nin üzerine çıkar ve titreme eşlik edebilir.

4. Anormal Vajinal Akıntı

Vajinal akıntıda renk değişikliği ve kötü koku olabilir. Bu akıntı, enfeksiyonun varlığını işaret eder.

5. Ağrılı İdrar Yapma ve Cinsel İlişki

Rahim içi iltihabı, idrar yolu enfeksiyonları gibi belirtilerle de karışabilir. Ayrıca, cinsel ilişki sırasında ağrı hissedilebilir.

Örnek: 30 yaşındaki bir kadın, doğumdan sonra pelvik ağrı, anormal kanama ve ateş şikayetleri ile hastaneye başvurmuş. Yapılan testler sonrasında, hastaya akut endometrit tanısı konulmuştur.

Endometritin Tanı ve Testler

Endometritin doğru bir şekilde tanımlanabilmesi için çeşitli testler yapılır. Bunlar genellikle fiziksel muayene, kan testleri ve görüntüleme yöntemlerini içerir:

• Fiziksel Muayene: Doktor, pelvik muayene yaparak rahim içi iltihabının belirtilerini kontrol eder. Bu muayenede rahim hassasiyeti, vajinal akıntı ve diğer fiziksel bulgular gözlemlenir.
• Kan Testleri: Enfeksiyon varlığını tespit etmek için kan testleri yapılabilir. Yüksek beyaz kan hücresi sayısı (lökositoz), enfeksiyonun belirtisi olabilir.
• Ultrasonografi: Rahimdeki iltihaplanma veya enfeksiyonun büyüklüğünü görmek için ultrasonografi yapılabilir. Ayrıca rahim içindeki sıvı birikimi de gözlemlenebilir.
• Biyopsi ve Kültür: Vajinal akıntıdan veya rahim içi örnekten alınan kültürler, enfeksiyonun kesin nedenini belirlemek için kullanılabilir.

Endometritin Tedavisi

Endometrit tedavisi, enfeksiyonun nedenine ve hastalığın şiddetine bağlı olarak değişir. Enfeksiyon bakteriyel ise, tedavi genellikle antibiyotiklerle yapılır. İşte endometritin tedavi seçenekleri:

1. Antibiyotik Tedavisi

En yaygın tedavi yöntemi, enfeksiyona yol açan bakterileri öldürmeye yönelik antibiyotik kullanımıdır. Tedavi genellikle geniş spektrumlu antibiyotiklerle başlar ve kültür sonuçlarına göre daha spesifik tedaviye geçilir.

2. Ağrı Kesiciler

Ağrıyı hafifletmek için ağrı kesiciler ve anti-inflamatuar ilaçlar kullanılabilir. Bu ilaçlar, iltihabın neden olduğu rahatsızlıkları hafifletmeye yardımcı olabilir.

3. Cerrahi Müdahale

Nadir durumlarda, endometrit tedavi edilmezse veya enfeksiyon yayılırsa, cerrahi müdahale gerekebilir. Bu, rahim içindeki enfekte olmuş dokuların temizlenmesini içerebilir.

4. Bağışıklık Sistemi Destekleyici Tedaviler

Bağışıklık sistemi zayıf olan hastalar için bağışıklık sistemini destekleyici tedaviler de önerilebilir.

Endometritin Komplikasyonları

Tedavi edilmediği takdirde, endometrit ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Bunlar arasında:

• Kısırlık: Rahim içi iltihap, fallop tüplerinin tıkanmasına ve kısırlığa yol açabilir.
• Pelvik İltihaplı Hastalık (PID): Endometrit, PID gibi daha yaygın bir enfeksiyon şekline dönüşebilir.
• Hematometra ve Endometrial Perforasyon: Endometritin ilerlemesi, rahim içinde kan birikmesine ve daha ciddi yapısal hasarlara neden olabilir.

Rahim içi iltihabı (endometrit), kadın sağlığını doğrudan etkileyebilen, tedavi edilmediği takdirde ciddi sonuçlar doğurabilen bir durumdur. Bu hastalık, genellikle enfeksiyonlar, doğum sonrası komplikasyonlar veya cerrahi müdahaleler sonucu gelişir. Erken tanı ve tedavi ile başarılı bir iyileşme sağlanabilir. Eğer vajinal akıntı, pelvik ağrı veya anormal kanama gibi belirtiler fark ederseniz, bir doktora başvurmanız önemlidir.